GIAI THOẠI VĂN CHƯƠNG

PHONG KIỀU DẠ BẠC

                 Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên
                 Giang phong ngư hoả đối sầu miên
                 Cô Tô thành ngoại Hàn San tự
                 Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền

                                                     Trương Kế

                        ĐÊM ĐẬU BẾN PHONG KIỀU
                   
                      Quạ kêu trăng rụng sương mù
              Cây sông đèn cá gối đầu ngủ mơ
                      Chùa ai khuất nẻo Cô Tô
              Đêm sâu vẳng tiếng chuông hờ ghẹo ai

      Tương truyền rằng Trương Kế đậu thuyền dưới sông , ngắm trăng .... làm được hai câu rồi  hết tứ ... vắt tay lên trán ngủ .  Trong khi đó tại chùa Hàn San gần đấy , vị thiền sư trụ trì cũng khó ngủ , bèn ra sân ngắm trăng và làm thơ :
                      Sơ tam sơ tứ nguyệt mung lung
                      Bán tự ngân câu bán tự cung
                      ( Mồng ba mồng bốn trăng mờ
                        Nửa như móc bạc nửa ngờ vành cung )
       Sư không nghĩ tiếp được nên cứ đi lại trước sân hoài . Chú tiểu thấy vậy , chạy lại bạch thầy : Sao thầy chưa đi ngủ .   Sư bè kể lại là mình đang bí . Chú tiểu ngẫm nghĩ một lúc , xin nối tiếp :
                        Nhất phiến ngọc hồ phân lưỡng đoạn
                        Bán trầm thuỷ để bán phù không
                        ( Hồ xanh ai xẻ đôi vừng
                          Nửa in đáy nước nửa lồng chân mây )
         Hai câu quá tuyệt , sư nghĩ rằng : Chắc Phật khải thị cho chú tiểu , bèn sai chú lên gác chuông , gióng một hồi chuông để cảm ơn Phật .
         Trương kế dưới thuyền , bị tiếng chuông khuya làm tỉnh giấc , bèn ngồi bật dậy , vỗ đùi mà la rằng : Tứ đây rồi ! Tứ đây rồi !   Ông bèn ngâm tiếp hai câu sau .

          Giai thoại này thường được các nhà nho Việt Nam thích lắm . Các cụ thường kể , ngâm trong lúc trà rượu